نظریه مشورتی در پاسخ به این سوال که آیا عدم توجه دادگاه به درخواست خواهان برای استماع شهادت شهود، می‌تواند از موجبات اعاده دادرسی محسوب شود؟
شماره پرونده: ۱۴۰۳-۱۲۷-۸۸۵ح
شماره نظریه: ۷/۱۴۰۳/۸۸۵
تاریخ نظریه: ۱۴۰۳/۰۴/۲۱
استعلام:
چنانچه خواهان با طرح دعوا به شهادت شهود برای اثبات امری که شهادت با آن ممکن است، استناد و تصریح کند، اما دادگاه بدوی و تجدیدنظر به این درخواست توجه نکنند و در نهایت حکم علیه خواهان صادر شود و این رفتار قضات در دادگاه انتظامی قضات تخلف انتظامی تلقی شود؛ آیا این امر می‌تواند از موجبات اعاده دادرسی باشد؟ از آنجا که در نتیجه اقدام مرجع قضایی رسیدگی‌کننده، شهادت شهود استماع نشده و این دلیل از دسترس خارج شده است، آیا این امر می‌تواند سند مکتوم موضوع بند ۷ ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ تلقی شود و از موجبات اعاده دادرسی محسوب شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مقصود از سند مکتوم موضوع بند ۷ ماده ۴۲۶ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹، اسنادی است که در جریان دادرسی منتهی به صدور رأی به صورت واقعی مکتوم بوده و در حین فرایند، سند در اختیار مستعدی دادرسی نبوده است و بر این اساس، صرف عدم توجه دادگاه به درخواست خواهان برای استماع شهادت شهود و صدور رأی بر بی‌حقی وی و محکومیت او، به معنای سند مکتوم بودن آن نیست؛ بلکه آنچه که در فرض سؤال آمده است، صرفاً تخلف انتظامی قاضی رسیدگی‌کننده محسوب می‌شود و نمی‌تواند مبنایی برای تلقی این امر به عنوان سند مکتوم در آیین دادرسی مدنی و مدعی نمی‌تواند اعمال ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ را درخواست کند.